1. Bài giảng: Tiệm cận của đồ thị hàm số

Tiệm cận của đồ thị hàm số

1. Đường tiệm cận ngang

Định nghĩa: Đường thẳng y=m được gọi là một đường tiệm cận ngang (hay tiệm cận ngang) của đồ thị hàm số f(x) nếu:

x→−∞limf(x)=m hoặc x→+∞limf(x)=m 

Đường thẳng y=m là tiệm cận ngang của đồ thị hàm số y=f(x) được minh hoạ như hình vẽ dưới đây

a) x→−∞limf(x)=m 

b) x→+∞limf(x)=m 

Các bước tìm đường tiệm cận ngang:

Bước 1: Tính giới hạn x→−∞limf(x)x→+∞limf(x) 

Bước 2: Xem ở “vị trí ” nào ra kết quả hữu hạn thì ta kết luận có tiệm cận ngang ở “vị trí” đó

2. đường tiệm cận Đứng (TCĐ)

Định nghĩa: Đường thẳng x=a gọi là đường tiệm cận đứng (hay tiệm cận đứng) của đồ thị hàm số y=f(x) nếu ít nhất một trong các điều kiện sau được thoả mãn:

xalimf(x)=+∞ , xa+limf(x)=+∞ , xalimf(x)=−∞ , xa+limf(x)=−∞ 

Đường thẳng x=a là tiệm cận đứng của đồ thị hàm số y=f(x) được minh hoạ như hình vẽ dưới đây

 a) xalimf(x)=+∞                           b) xa+limf(x)=+∞                c) xalimf(x)=−∞                   d) xa+limf(x)=−∞ 

Các bước tìm đường tiệm cận đứng:

Bước 1: Tìm nghiệm của mẫu, giả sử nghiệm đó là x=x0 

Bước 2: Tính giới hạn một bên tại x=x0.

Nếu xảy ra xx0limf(x)= hoặc xx0+limf(x)= thì ta kết luận x=x0 là đường tiệm cận đứng.

3. Đường tiệm cận xiên (TCX)

Định nghĩa: Đường thẳng y=ax+b(a=0) gọi là đường tiệm cận xiên (hay tiệm cận xiên) của đồ thị hàm số y=f(x) nếu:

x→−∞lim[f(x)(ax+b)]=0 hoặc x→+∞lim[f(x)(ax+b)]=0 

Đường thẳng y=ax+b là tiệm cận xiên của đồ thị hàm số y=f(x) được minh hoạ như hình bên dưới:

 a) x→−∞lim[f(x)(ax+b)]=0                                                                      b) x→+∞lim[f(x)(ax+b)]=0 

Các bước tìm đường tiệm cận xiên: ta xác định hệ số của a  và b  trong các trường hợp sau

Bước 1: Tính a=x→+∞limxf(x) , b=x→+∞lim[f(x)ax] 

Bước 2: Tính a=x→−∞limxf(x) , b=x→−∞lim[f(x)ax] 

2. Ví dụ minh hoạ: Tiệm cận của đồ thị hàm số

Ví dụ 1:

Cho hàm số y=f(x)  có đồ thị như hình vẽ.

Đồ thị hàm số có đường tiệm cận đứng bằng

Câu trả lời
  • x=2 .

  • x=−1 .

  • y=2 .

  • y=−1 .

Lời giải:

Dựa vào đồ thị ta thấy đồ thị hàm số có đường tiệm cận đứng x=−1 .

Ví dụ 2:

Cho hàm số y=f(x)  có đồ thị như hình vẽ.

Đồ thị hàm số đã cho có bao nhiêu đường tiệm cận đứng?

Câu trả lời
  • 1. 

  • 2. 

  • 3. 

  • 4. 

Lời giải:

Từ đồ thị ta thấy

x→−2+limf(x)=+∞  và x→−2limf(x)=−∞  nên đường thẳng x=−2  là một đường tiệm cận đứng.

x2limf(x)=+∞  và x2+limf(x)=−∞  nên đường thẳng x=2  là một đường tiệm cận đứng.

3. Luyện tập củng cố: Tiệm cận của đồ thị hàm số

Học đi đôi với hành, luyện tập hàng ngày để trở nên thông thái

Luyện tập ngay

4. Các đơn vị kiến thức cùng chuyên đề