Hệ thống kiến thức trọng tâm về Xác định vấn đề nghị luận theo CTGDPT 2018

Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi:

“Tài sản quý giá nhất của cuộc sống này chính là thời gian.

“Vậy chính xác thì chiếc đồng hồ bấm giờ bằng vàng sáng loáng ấy đại diện cho điều gì?”

“Nó tượng trưng cho tài sản quan trọng nhất của chúng ta – thời gian."

“Thế còn suy nghĩ tích cực, việc thiết lập mục tiêu và làm chủ bản thân thì sao?"

“Tất cả những điều đó đều vô nghĩa nếu không có thời gian. Khoảng sáu tháng sau khi tĩnh tâm trong khu rừng ở Sivana – ngôi nhà tạm trú của tôi – một trong những nhà hiền triết đã đến thăm căn lều hoa hồng trong lúc tôi đang học. Tên cô ấy là Divea.... "Divea lấy ra một vật từ trong chiếc túi bằng vải thô của cô và đưa nó cho tôi. Món quà được gói trong một loại giấy thơm mà tôi không bao giờ nghĩ mình có thể thấy ở nơi xa xôi hẻo lánh ấy. Đó là một chiếc đồng hồ cát cỡ nhỏ được làm từ thủy tinh và một mảnh gỗ đàn hương. Divea còn nói rằng mỗi nhà hiền triết đều từng được nhận dụng cụ này khi còn nhỏ. Mặc dù chúng tôi chẳng có tài sản gì và sống hết sức giản dị, thuần khiết, chúng tôi vẫn rất trân trọng thời gian và ý thức rằng nó đang trôi qua. Những chiếc đồng hồ cát bé nhỏ này là lời nhắc nhở về sự chết, cũng như tầm quan trọng của việc sống những ngày trọn vẹn và hiệu quả trên con đường tiến đến mục đích đời mình.”

“Tất cả họ đều hiểu tầm quan trọng của thời gian. Mỗi người trong số họ đã phát triển được thứ mà tôi gọi là ý thức về thời gian". Anh thấy đó, tôi đã học được rằng thời gian trôi qua kẽ tay chúng ta như những hạt cát, không bao giờ quay trở lại. Những ai sử dụng thời gian một cách khôn ngoan ngay từ khi còn trẻ sẽ được hưởng cuộc sống giàu có, phong phú và mãn nguyện. Những người chưa biết về nguyên tắc “làm chủ thời gian là làm chủ được cuộc đời” sẽ không bao giờ nhận ra tiềm năng to lớn trong con người họ. Thời gian chính là vị thần công lý vĩ đại. Bất luận chúng ta thuộc tầng lớp nào trong xã hội, dù sống ở Texas hay Tokyo, chúng ta cũng đều có hai mươi bốn giờ trong một ngày như nhau. Điều tạo nên sự khác biệt giữa những người có cuộc sống phi thường và những người có cuộc sống bình thường chính là cách họ sử dụng khoảng thời gian ấy."

(Trích" Vị tu sĩ bán chiếc Ferrari – Hành trình tìm về sức mạnh vô biên" (Theo First News)

Vấn đề chính được bàn luận trong văn bản trên là gì?

• Đọc câu chủ đề: “Tài sản quý giá nhất của cuộc sống này chính là thời gian. -> “Tầm quan trọng của thời gian và cách sử dụng thời gian hiệu quả” đúng
• Đọc lướt văn bản, nắm được ý chính liên quan đến tầm quan trọng của thời gian -> Loại trừ phương án còn lại (quá hẹp, chỉ được nhắc đến sơ qua trong bài, không bao quát được nội dung đoạn văn)
• Đọc kĩ nội dung lần nữa và khẳng định lựa chọn trên, bởi văn bản đưa ra tầm quan trọng của thời gian và cách sử dụng thời gian hiệu quả

Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi:

“Một trong những mục tiêu của “cái tôi” là làm nảy sinh lòng ghen tị trong các mối quan hệ. Ghen tị là loại cảm xúc tiêu cực hiện diện một cách vô thức trong tâm lí của mỗi chúng ta khi thấy người khác hơn mình. Sự ghen tị, ganh đua luôn tiềm ẩn trong bất cứ ai và chực chờ cơ hội để trỗi dậy. Hậu quả của thói xấu này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ tình cảm giữa người thân, bạn bè... mà cả đến những mối quan hệ xã hội khác như với đồng nghiệp, cộng sự, đối tác kinh doanh...

Nguồn gốc sâu xa của thói ghen tị và ganh đua chính là mặc cảm thua kém người khác và thiếu tự tin. Đó cũng chính là lí do khiến chúng ta luôn phải tìm kiếm giá trị bản thân ở bên ngoài qua hình thức so sánh, cạnh tranh với người khác. Khi hơn kẻ khác, ta tự thấy mình giỏi. Nhưng khi người khác hơn ta, ta cảm thấy ghen tị vì thấy mình không có được thứ họ có. Trong thực tế, chúng ta thường chỉ thấy được giá trị của bản thân khi nhận ra có người thua kém mình, hoặc hơn mình. Điều đó có nghĩa là tuỳ thuộc vào hành vi của người khác mà chúng ta có thể nhận biết được chính mình hay không."

(Tình yêu là phép nhiệm màu – First News, tr86-87, NXB Tổng hợp TPHCM)

Vấn đề chính được bàn luận trong văn bản trên là gì?

• Đọc lướt văn bản, nắm được ý chính liên quan đến sự ghen tị => Loại “Sự quan trọng của tình yêu và sự thấu hiểu trong các mối quan hệ” (quá rộng).
• Đọc kĩ văn bản, học sinh nhận ra văn bản nói về những tác động xấu của lòng ghen tị => Loại trừ đáp án “Cách xây dựng sự tự tin và giá trị bản thân trong cuộc sống” (ghen tị không thể là cách xây dựng sự tự tin).
• Đọc kĩ nội dung lần nữa và chọn đáp án “Tác động tiêu cực của lòng ghen tị và ganh đua trong các mối quan hệ”, bởi văn bản đưa ra những tác động tiêu cực của lòng ghen tị và ganh đua trong các mối quan hệ.