Website Logo

Hệ thống kiến thức trong tâm về Xác định giá trị nghệ thuật tiêu biểu nhất theo CTGDPT 2018

Ví dụ 1:

Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:

“Đây này, chẳng phải tìm đâu xa, cách đây khoảng hai tháng, ở thành phố có một người mới chết tên là Bê-li-cốp, bạn đồng nghiệp của tôi, một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp. Chắc anh cũng đã nghe tên ông này rồi. Hắn ta nổi tiếng về điều là lúc nào cũng vậy, thậm chỉ cả vào khi rất đẹp trời, hắn đều đi giày cao su, cầm ô và nhất thiết là mặc áo bành tô ấm cốt bông. Ô hắn để trong bao, chiếc đồng hồ quả quýt cũng để trong bao bằng da hươu; và khi rủ chiếc dao nhỏ để gọt bút chì thì chiếc dao ấy cũng đặt trong bao; cả bộ mặt hắn ta nữa dường như cũng đặt trong bao; cả bộ mặt hắn ta đường như lúc nào cũng ở trong bao vì lúc nào hắn cũng giấu mặt sau chiếc áo cổ bành tô bẻ đứng lên. Hắn đeo kính râm, mặc áo bông chẩn, lỗ tai nhét bông, và khi ngồi lên xe ngựa thì bao giờ cũng cho kéo mui lên. Nói tóm lại, con người này lúc nào cũng có khát vọng mãnh liệt thu mình vào trong một cái vỏ, tạo ra cho mình một thứ bao có thể ngăn cách, bảo vệ hẳn khỏi những ảnh hưởng bên ngoài.”

 (A.P. Sê-khốp, Người trong bao)

Câu trả lời
  • Giọng kể chậm rãi, vừa giễu cợt, châm biếm mia mai, vừa u buồn

  • Sử dụng ngôi kể thứ nhất làm tăng tính chân thật của các nhân vật

  • Sử dụng lời nói độc thoại để khắc họa tính cách các nhân vật

  • Nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình “người trong bao",

Lời giải:

Bước 1: Đọc văn bản và xác định nội dung chính:

Đoạn văn xuất hiện nhân vật trung tâm là Bê-li-cốp với hình ảnh kì dị mỗi lần xuất hiện.

Bước 2: Đọc và khoanh vùng các phương án lựa chọn:

Trong các yếu tố: giọng kể, ngôi kể, lời nói độc thoại, nhân vật điển hình thì chỉ có phương án: Nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình “người trong bao" là liên quan tới nội dung chính của văn bản, vì vậy, cần tập trung vào phương án này.

Bước 3: Xác định các giá trị nghệ thuật của đoạn trích:

Giọng kể chậm rãi, vừa giễu cợt châm biếm mia mai. Người kể chuyện là Bu-rơ-kin, đồng nghiệp của Bê-li-cốp, kể ở ngôi thứ nhất để tăng thêm tỉnh chân thật cho câu chuyện. Nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình "người trong bao" - biểu tượng của câu chuyện. Căn cứ vào nội dung đoạn trích, xác định được giá trị nghệ thuật tiêu biểu nhất là nghệ thuật xây dựng nhân vật “người trong bao".

Ví dụ 2:

Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:

“Từ đây, như đã tìm đúng đường về, sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những biền bãi xanh biếc của những vùng ngoại ô Kim Long, kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng tây nam – đông bắc, phía đó, nơi cuối đường, nó đã nhìn thấy chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nền trời, nhỏ nhắn như những vành trăng non. Giáp mặt thành phố ở Cồn Giã Viên, sông Hương uốn một cánh cung rất nhẹ sang đến Cồn Hến; đường cong ấy làm cho dòng sông mềm hẳn đi, như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu...”

(Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ai đã đặt tên cho dòng sông?, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2 019)

Bút pháp nghệ thuật nổi bật nhất của tác giả trong đoạn trích là:

Câu trả lời
  • Chọn chi tiết tiêu biểu
  • Tạo tình huống bất ngờ
  • Giàu sức liên tưởng
  • Sử dụng từ ngữ độc đáo

Lời giải:

Trong đoạn trích, tác giả sử dụng nhiều hình ảnh so sánh, nhân hóa độc đáo và giàu sức gợi hình cùng trí tưởng tượng phong phú và lãng mạn của mình về sông Hương. Từ đó, sông Hương hiện lên không còn chỉ là một dòng sông vô tri mà hiện lên như một thiếu nữ Huế mang trong mình niềm vui khi được hội ngộ người mình yêu rất dịu dàng, e lệ, tình tứ.

Học đi đôi với hành, luyện tập hàng ngày để trở nên thông thái

Luyện tập ngay