1. Bài giảng: Tính chất cơ bản của phân số
TÍNH CHẤT CƠ BẢN CỦA PHÂN SỐ
1. Phân số bằng nhau, rút gọn phân số
- Nếu nhân (chia) cả tử số và mẫu số của một phân số với cùng một số tự nhiên khác 0 thì được một phân số mới bằng phân số đã cho.
- Rút gọn phân số: Việc cùng chia cả tử số và mẫu số của một phân số cho một số tự nhiên lớn hơn 1 được gọi là rút gọn phân số.
- Một phân số không rút gọn được nữa (tử số và mẫu số không cùng chia hết cho số tự nhiên nào khác 1 ) được gọi là phân số tối giản.
Ví dụ: 159=15:39:3=53;53 là phân số tối giản.
- Từ đó ta có các kết luận sau:
- Mọi phân số đều viết được dưới dạng phân số tối giản.
- Mọi phân số tối giản có vô số phân số có giá trị bằng nó.
2. Quy đồng mẫu các phân số
- Khi quy đồng mẫu hai phân số ta có thể làm như sau:
- Lấy tử số và mẫu số của phân số thứ nhất nhân với mẫu số của phân số thứ hai.
- Lấy tử số và mẫu số của phân số thứ hai nhân với mẫu số của phân số thứ nhất.
- Nếu trong các mẫu số có một mẫu số chia hết cho các mẫu số còn lại thì ta lấy mẫu đó làm mẫu số chung.
- Có thể tìm số nhỏ nhất chia hết cho tất cả các mẫu số làm mẫu số chung.
- Quy đồng mẫu số của nhiều phân số là viết những phân số đó lần lượt thành những phân số bằng chúng nhưng có cùng mẫu số.
- Cách quy đồng mẫu nhiều phân số:
Bước 1: Tìm mẫu số chung (MSC) (nên là số nhỏ nhất khác 0 chia hết cho các mẫu)
Bước 2: Tìm thừa số phụ của mỗi mẫu (bằng cách chia MSC cho từng mẫu)
Bước 3: Nhân cả tử và mẫu của mỗi phân số với từng thừa số phụ tương ứng.
Ví dụ: Quy đồng mẫu số hai phân số 43 và 65.
Nếu lấy MSC là 12 thì: 43=4×33×3=129;65=6×25×2=1210.
Quy đồng hai phân số 43 và 65 ta được hai phân số 129 và 1210.
2. Ví dụ minh hoạ: Tính chất cơ bản của phân số
Ví dụ 1:
Phân số nào dưới đây là phân số tối giản?
Lời giải:
Phân số 93 có tử số và mẫu số cùng chia hết cho 3 (3 lớn 1) nên không phải là phân số tối giản.
Phân số 52 có tử số và mẫu số không cùng chia hết cho số nào lớn hơn 1 nên là phân số tối giản.
Phân số 102 có tử số và mẫu số cùng chia hết cho 2 (2 lớn hơn 1) nên không phải là phân số tối giản.
Phân số 1512 có tử số và mẫu số cùng chia hết cho 3 (3 lớn 1) nên không phải là phân số tối giản.
Ví dụ 2:
Rút gọn phân số 3615 thành phân số tối giản ta được phân số nào sau đây?
Lời giải:
Để ý tử và mẫu số cùng chia hết cho số nào.
Ta có 3615=36:315:3=125
3. Luyện tập củng cố: Tính chất cơ bản của phân số
Học đi đôi với hành, luyện tập hàng ngày để trở nên thông thái
Luyện tập ngay